Windows'ta Virüs ve Malware Temizleme: Kapsamlı Rehber

Windows işletim sistemi kullanıcıları, virüsler, trojanlar, reklam yazılımları (adware) ve diğer kötü amaçlı yazılımlar (malware) gibi tehditlerle karşı karşıya kalabilir. Bu tür zararlı yazılımlar, bilgisayarınızın performansını düşürür, hassas verilerinizi çalabilir veya sisteminize kalıcı zararlar verebilir. Neyse ki, bu tehditlerden kurtulmak ve bilgisayarınızı güvende tutmak için bazı etkili yöntemler bulunmaktadır. Bu rehberde, Windows bilgisayarlarda virüs ve malware temizleme adımlarını detaylı olarak ele alacağız.

1. Güvenli Modda Bilgisayarı Başlatma

Virüs ve malware temizleme sürecine başlamadan önce, bilgisayarınızı Güvenli Mod’da başlatmak kötü amaçlı yazılımların etkinliğini sınırlamak için iyi bir yöntemdir. Güvenli Mod, sadece temel sürücü ve hizmetleri çalıştırarak kötü amaçlı yazılımların etkisiz hale getirilmesini kolaylaştırır.

Windows’u Güvenli Modda Başlatmak İçin:

• Başlat Menüsü > Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Kurtarma > Gelişmiş Başlangıç altındaki Şimdi Yeniden Başlat'ı tıklayın.
• Yeniden başlatmanın ardından Sorun Giderme > Gelişmiş Seçenekler > Başlangıç Ayarları > Yeniden Başlat’ı seçin.
• Bilgisayarınız yeniden başladığında, 5 veya F5 tuşuna basarak Güvenli Mod’u ağ bağlantısı ile başlatabilirsiniz.

2. Antivirüs Yazılımı Kullanarak Sistem Taraması

a. Windows Defender (Yerleşik Antivirüs Yazılımı) Kullanımı: Windows 10 ve sonraki sürümler, yerleşik olarak Windows Defender ile gelir. Bu araç, kötü amaçlı yazılımları tespit etmek ve temizlemek için etkili bir çözümdür.

• Başlat Menüsü > Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Windows Güvenliği bölümüne gidin.
• Virüs ve Tehdit Koruması > Hızlı Tarama veya Tam Tarama seçeneklerinden birini seçerek sisteminizi tarayın.

b. Üçüncü Taraf Antivirüs Yazılımları:

• Malwarebytes: Kötü amaçlı yazılımlara karşı etkili bir çözümdür ve derinlemesine bir tarama sunar. Hem virüsleri hem de potansiyel olarak istenmeyen programları (PUP) tespit edebilir.
• Kaspersky, Bitdefender, Avast gibi popüler antivirüs yazılımlarını kullanarak daha kapsamlı taramalar gerçekleştirebilirsiniz. Bu yazılımlar, bilgisayarınızı kötü amaçlı yazılımlara karşı korumak için etkili yöntemler sunar.

3. Güvenlik Duvarı Ayarlarını Kontrol Edin

Windows Güvenlik Duvarı, bilgisayarınıza yetkisiz erişimleri önlemek için bir güvenlik katmanı sağlar. Güvenlik duvarınızın aktif olduğundan ve doğru yapılandırıldığından emin olun.

• Başlat Menüsü > Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Windows Güvenliği > Güvenlik Duvarı ve Ağ Koruması yolunu izleyerek Windows Güvenlik Duvarı'nın aktif olup olmadığını kontrol edin.
• Ayrıca, ağ trafiğini inceleyerek şüpheli bağlantıların olup olmadığını gözden geçirebilirsiniz.

4. Güvenilir Olmayan Yazılımları Kaldırın

Kötü amaçlı yazılımlar genellikle zararlı yazılımların arka planda çalışmasına olanak sağlayan güvenilir olmayan programlarla gelir. Bu nedenle, kullanmadığınız veya şüpheli yazılımları kaldırarak sistemi temizlemek önemlidir.

• Başlat Menüsü > Ayarlar > Uygulamalar > Uygulamalar ve Özellikler bölümüne gidin.
• Şüpheli görünen yazılımları bulun ve Kaldır seçeneğine tıklayarak bu yazılımları bilgisayarınızdan kaldırın.

5. Tarayıcı Ayarlarını ve Eklentileri Kontrol Edin

Kötü amaçlı yazılımlar, internet tarayıcılarına eklenti veya uzantı olarak sızabilir. Bu tür kötü niyetli eklentileri kaldırarak tarayıcıyı temizlemek önemlidir.

a. Google Chrome:

• Sağ üst köşedeki üç nokta simgesine tıklayın > Diğer Araçlar > Uzantılar.
• Şüpheli veya kullanmadığınız uzantıları devre dışı bırakın veya kaldırın.

b. Mozilla Firefox:

• Menü > Eklentiler ve Temalar > Uzantılar bölümüne gidin.
• Tanımadığınız veya güvenmediğiniz uzantıları devre dışı bırakın veya kaldırın.

6. Sistem Geri Yükleme Noktası Kullanımı

Eğer sisteminize kötü amaçlı yazılım bulaştığından eminseniz ve sorunu başka yollarla çözemiyorsanız, bilgisayarınızı eski bir sistem geri yükleme noktası kullanarak önceki bir duruma döndürmek etkili olabilir.

• Başlat Menüsüne "Sistem Geri Yükleme" yazarak bu aracı açın.
• Sistem Koruması > Sistem Geri Yükleme seçeneklerine giderek mevcut geri yükleme noktalarından birini seçin ve bilgisayarınızı bu noktaya geri alın.

7. Geçici Dosyaları ve Önbelleği Temizleyin

Kötü amaçlı yazılımlar, geçici dosyalara veya önbellek klasörlerine sızabilir. Bu klasörleri temizlemek, kötü amaçlı dosyaların ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

• Windows Tuşu + R tuşlarına basarak Çalıştır penceresini açın.
• temp ve %temp% komutlarını sırasıyla girerek bu klasörlere erişin ve içlerindeki dosyaları silin.
• Ayrıca, Disk Temizleme aracı ile geçici dosyaları temizleyebilirsiniz:
  • Başlat Menüsü > "Disk Temizleme" yazarak bu aracı çalıştırın ve gereksiz dosyaları temizleyin.

8. Antivirüs Tarama Sonrası Kalan Dosyaları ve Kayıt Defterini Temizleyin

Bazı virüsler, temizlendikten sonra bilgisayarda kalıntılar bırakabilir. Kayıt defteri (registry) temizliği bu tür kalıntılardan kurtulmanın iyi bir yoludur.

• CCleaner gibi araçlar, kayıt defterinde kalan gereksiz girdileri temizlemenize yardımcı olabilir. Ancak bu aracı dikkatli kullanmalısınız ve kayıt defteri temizliği sırasında önemli girdileri silmemeye özen göstermelisiniz.

9. Boot Tarama (Önyükleme Taraması) Yapın

Bazı kötü amaçlı yazılımlar, sistem başlangıcında yüklendiği için normal antivirüs taramaları sırasında tespit edilemeyebilir. Bu tür zararlı yazılımları tespit etmek için önyükleme taraması yapabilirsiniz.

• Avast, Bitdefender gibi bazı antivirüs yazılımları, sistem başlamadan önce yapılan bu tür taramalar sunar. Antivirüs yazılımınızın Boot-Time Scan veya benzeri bir seçeneği olup olmadığını kontrol edin ve bu taramayı çalıştırın.

10. Windows'u Sıfırlama veya Yeniden Yükleme

Eğer yukarıdaki adımlar işe yaramazsa ve bilgisayarınız hala kötü amaçlı yazılımlar nedeniyle sorun yaşıyorsa, Windows'u sıfırlamak veya yeniden yüklemek en son çözüm olabilir.

• Başlat Menüsü > Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Kurtarma yolunu izleyin.
• Bu bilgisayarı sıfırla seçeneğini kullanarak Windows'u sıfırlayabilir veya yeniden yükleyebilirsiniz. Bu işlem sırasında kişisel dosyalarınızı saklama veya tüm verileri silme seçenekleri sunulur.

Sonuç:

Virüsler ve kötü amaçlı yazılımlar, bilgisayarınızın güvenliğini ve performansını ciddi şekilde tehdit edebilir. Ancak yukarıda belirtilen adımları izleyerek bu tehditlerden kurtulabilir ve sisteminizi koruma altına alabilirsiniz. Antivirüs taraması yapmak, güvenlik duvarını etkinleştirmek, geçici dosyaları temizlemek ve Windows'u sıfırlamak gibi yöntemler, sisteminizi kötü amaçlı yazılımlardan arındırmak ve güvenliğini sağlamak için etkili yollardır. Bu rehberi takip ederek bilgisayarınızı güvende tutabilirsiniz.