Karanlýk Modda Çöken Siteleri Ortaya Çýkaran Beyin Yakan Test Aracý

Karanlýk mod… Ýlk bakýþta sadece bir estetik tercihi gibi görünür. Ama gerçek þu: Karanlýk mod uyumsuzluðu, bir sitenin görünmeyen sonudur. Ekran parlar, metin görünmez olur, butonlar kaybolur, marka algýsý sýfýrlanýr. Ýnsan gözü rahatsýz olur ama nedenini tam anlayamaz. Birkaç saniye geçer ve o kullanýcý sonsuza dek gider. Neden mi? Çünkü sen test etmedin. Ama artýk edebilirsin. Çünkü þimdi anlatacaðým yöntemlerle, karanlýk moddaki tüm gizli hatalarý ortaya çýkaran manyak bir test sistemi kuracaðýz. Sadece tarayýcýda, hiçbir eklenti olmadan. Ama beynin algoritmalarýný sökerek.

Adým 1: Görsel Parazit Testi (Zihinle Yapay Görme)

Normal testler neye bakar? Renk uyumu, kontrast, okunabilirlik. Bizim testimiz, bunlarýn ötesine geçer. Çünkü insan gözü ýþýkta farklý, karanlýkta farklý çalýþýr. O yüzden önce kendi gözünü simüle eden bir yapay görme sistemi kurmalýsýn.

Ýzle:

1. Tarayýcýný aç, siteni karanlýk moda al. (macOS ve Windows’ta sistem temasý → dark mode)
2. Sitenin tam ekran görüntüsünü al.
3. Þimdi bu ekran görüntüsünü þu adrese yükle: photopea.com
4. Görüntüyü siyah-beyaz filtreyle geçir. Ardýndan “posturize” filtresini uygula.

Ne görüyorsun? Renk geçiþlerinin nasýl kýrýldýðýný, bazý butonlarýn tamamen yok olduðunu fark ettin mi? Ýþte bu gözün retina tepkisini simüle eden bir testtir. Karanlýk modda bazý arayüzler resmen körlük yaratýr. Bu test onlarý açýða çýkarýr.

Adým 2: “Ters Zemin Yýkýmý” Deneyi

Karanlýk modun görünmeyen sorunu, saydamlýk ve gölge katmanlarýnýn üst üste binmesidir. Kullanýcý bunu fark etmez. Ama beyin rahatsýz olur. Ýþte þimdi uygulayacaðýmýz test, bunu tespit eder:

1. Sitenin stil dosyasýný (CSS) aç.
2. Tüm box-shadow, backdrop-filter ve opacity deðerlerini geçici olarak %100 yap.
3. Ardýndan ekran görüntüsü al.

Bu görüntüye dikkatle bak: Butonlar arka planda kaybolmuþ gibi mi? Kartlar birbirine geçmiþ gibi mi? Ýþte bu ters zemin yýkýmý testidir. Gerçek kullanýcý ekranýnda bu etki net þekilde görülmez ama beyin tarafýndan fark edilir. Ve kullanýcý bu yüzden “içgüdüsel olarak” çýkýþ yoluna yönelir.

Adým 3: “Kontrast Karmaþa Göstergesi” (CKG)

Þimdi biraz delilik katýyoruz. Bu test, tüm sitenin karanlýk modda nasýl bir nöro-kontrast travmasý yarattýðýný ölçer. Yapman gereken þu:

1. Tarayýcýya þu betiði yaz:

 javascript:(function(){ let all = document.querySelectorAll('*'); all.forEach(el => { let c = window.getComputedStyle(el).color; let bg = window.getComputedStyle(el).backgroundColor; if(c === bg){ el.style.outline = '3px dashed red'; } }); })(); 

Bu kodu çalýþtýrdýðýnda, karanlýk modda arka plan ve metin rengi ayný olan her öge kýpkýrmýzý çerçeveyle iþaretlenir. Ýþte bu senin “kontrast karmaþa göstergen” olur. Göremediðin ama görülmemesi gereken her þey ortaya çýkar.

Adým 4: Göz Takibi Simülasyonu (Ýnsan Olmadan Test)

Gerçek kullanýcý testi yapmadan, gözün nasýl hareket ettiðini simüle etmek mi? Elbette. Ýþte beyin yakan teknik:

1. https://www.attentioninsight.com/ ya da https://heatmaptool.com/ gibi araçlara karanlýk modda sayfa görüntüsünü yükle
2. “Gözün odaklandýðý ilk 3 alan” raporunu al
3. Þimdi ayný iþlemi açýk modla tekrar yap
4. Karþýlaþtýr!

Eðer karanlýk modda odak bölgeleri deðiþiyorsa, bu þu anlama gelir: sitenin odak akýþý bozuluyor. Kullanýcýlar CTA butonunu, fiyatý ya da metinleri doðru sýrayla göremiyor. Ýþte bu, güvenin çöküþüdür.

Adým 5: Algý Bozumu Testi – Karanlýk Mod Kasýtlý Kaza

Bu çýlgýn test, beynin “karar alma merkezini” kandýrmak üzerine kurulu. Basit ama etkili. Þunu yap:

1. Sitenin karanlýk mod versiyonunda CTA (call to action) butonunun rengini deðiþtir.
2. Buton rengiyle ayný olan baþka bir alan oluþtur (örneðin bilgi kutusu).
3. Kullanýcýya iki alan gösterip sor: “Hangisi týklanabilir görünüyor?”

Ýnsanlarýn %70’i butonu deðil bilgi kutusunu seçecektir. Çünkü karanlýk modda renk algýsý tersine döner. Karanlýk bir arka planda canlý buton pasif görünür. Bu deney, karanlýk modda týklanma arzusu ile görsel algý arasýndaki savaþý ortaya çýkarýr.

Görünmeyeni Test Edenler Kazanýr

Karanlýk modda sitenin görünmesi yetmez. Algýlanmasý gerekir. Algý ise görsel deðil, nörolojik bir meseledir. Artýk senin elinde hiçbir yerde olmayan, görsel estetiði deðil, beyin konforunu test eden bir araçlar seti var.

Ve unutma… Kullanýcý gözünü kýrptýðýnda, siten ya güven verir ya da kaçma sinyali salar. Iþýðýn yokluðunda sadece içerik deðil, psikoloji de karar verir.