Yandex SEO Üzerine Akılları Yakan 10 Gizli Konu, Kimsenin Anlatmadığı Davranış Kodları

İnternette Yandex SEO ile ilgili okuduklarının büyük kısmı yüzeyde kalır. Birkaç başlık, birkaç ipucu, birkaç klasik "meta description girin, içerik kaliteli olsun" önerisi... Ama bu yazıda karşına çıkacaklar öyle değil. Bu liste, Yandex’in gözünden webi nasıl gördüğünü, seni nasıl izlediğini ve arka kapılardan hangi dataları sızdırdığını delice bir dille ifşa ediyor. Kısa değil, uzun değil, derin. Ve okudukça içinde bir şüphe belirirse, işte o zaman anlam kazanıyor. Çünkü algoritmalar insan gibi davranıyor ama senin gibi düşünmüyor.

1. Sessiz Sekme Davranışları: Kullanıcı Başka Tab’a Geçti mi, Yandex Nasıl Anlıyor?

Yandex, visibilitychange event’ine dikkat eder. Kullanıcı sekmeden ayrıldığında sayfa pasif hale gelir. Ama bu sadece görünürde. Yandex’e göre kullanıcı sekmeye döndüğünde kaldığı yerden mi devam etti yoksa sayfa yeniden mi yüklendi? Bunun farkını zamanlayıcılarla algılar. Tarayıcı arka planda kaldığında çalışmayan setInterval gibi zamanlayıcılar, Yandex botunun kullanıcıyı terk edip etmediğini anlamasını sağlar. Bu bilgiyi sayfa aktifliğine yansıtır. Sessiz bir kaçış bile veri olur.

2. İnteraktif Scroll Tiyatrosu: Kullanıcı Hiç Scroll Etmedi Ama Scroll Ettirilmiş Gibi Gözüktü

Bunun detayını önceki yazımızda açıkladık ama burada ileri bir teknik var: IntersectionObserver ile sayfanın belli bölümleri görünür hale getirildiğinde sanki kullanıcı manuel olarak kaydırmış gibi görünür. Oysa ekran oynatılmadı bile. Gerçekle illüzyon arasındaki sınır bu API ile silinir. Yandex, bu sinyali davranış olarak kaydeder. Etkileşim puanı artar.

3. Tıklanmayan Butonların İzlenmesi: DOM’da Varlık Yetiyor

Bir kullanıcı bir butona tıklamadıysa bu eylemsizlik olarak algılanır sanırsın. Ama hayır. Yandex, DOM içinde onclick attribute'u olan elementlerin varlığına bile bakar. Eğer bir sayfada yeterince "etkileşim bekleyen" ama hiçbiri kullanılmayan buton varsa bu, içeriğin ilgi çekici olmadığına dair negatif bir sinyal olarak kabul edilir. Evet, tıklanmayan şeyler bile seni cezalandırabilir.

4. CSS ile Gizlenmiş İçeriğin Algoritmadaki Ağırlığı

Yandex, display:none ile gizlenen metinleri okur ama kullanıcıya görünmediği için sıralamada anlamlı saymaz. Ancak opacity: 0 ya da z-index gibi "gizli ama var" yöntemlerle bırakılan yazıları "arka plan metni" olarak algılamaz, çünkü DOM'da görünürlük sınırları dışında değildir. Bu bir SEO gri bölgesidir.

5. Form Alanlarının Gerçekten Doldurulup Doldurulmadığını Tespit Eden Tuzaklar

Yandex, input’lara girilen verilerin JavaScript tarafından okunup okunmadığını kontrol eder. Eğer bir form alanı sahte bir şekilde otomatik dolduruluyorsa ama kullanıcı submit butonuna basmıyorsa bu, davranışsal güven puanını düşürür. Aslında girilen her veri, sitedeki davranış kalitesine dair bir rapora dönüşür.

6. Mouse'un Gölgeleri: Sitede Hiç Mouse Hareketi Yoksa Ne Olur?

Eğer ziyaretçi masaüstü cihazdan giriş yapmışsa ama hiç mouse hareketi algılanmazsa, Yandex bunu bot aktivitesi olarak şüpheli görür. Dolayısıyla mouse hareketini simüle etmek (örneğin her 7 saniyede bir küçük bir hareket ettirmek) "canlı insan" sinyali üretir. Bu yöntem, çoğu spam analizini atlatarak sahte kullanıcı davranışı yaratır.

7. Yorum Alanı Scroll'u: Sayfanın Altına İnip Geri Çıkmak Yeter mi?

Hayır. Yandex kullanıcıyı sadece aşağıya indiği için ödüllendirmez. Eğer yorum alanına inilirse ve burada focus veya click gibi event'ler tetiklenirse, bu içeriğe gerçek ilgi olarak kaydedilir. Sadece scroll değil, scroll sonrası eylem gerekir.

8. Ziyaret Süresi Yerine Davranış Kalitesi: Zaman Yetmez, Ne Yaptın?

Yandex’te en uzun kalan değil, en iyi davranış gösteren kazanır. 15 saniyede gerçek bir kullanıcı gibi scroll, tıklama, okuma gibi sinyaller gönderdiysen bu, 3 dakikalık pasif duruştan daha değerlidir. Yandex’in algoritması zaman değil aksiyon üzerinden karar verir.

9. Mobil Cihazlarda Tıklanabilirlik Haritası: Parmakların Ritmi

Yandex, mobil kullanıcılar için touchstart ve touchmove gibi event'leri izleyerek "parmak ritmi" oluşturur. Yani bir kullanıcı sitenin üst kısmında hızlıca yukarı aşağı yapıyorsa bunu kararsızlık olarak işler. Yavaş ve tek yönlü kaydırmalar ise içerikle bağ kurma sinyali olarak kabul edilir.

10. Algoritmaya Göre Değil, Algoritmayı Eğiterek Sıralama Kazanmak

İşte zirve noktası. Yandex, her yeni davranışı veri olarak kaydeder. Eğer bir site sürekli farklı kullanıcı davranışlarıyla etkileşim sinyali üretiyorsa, bu davranış bir kalıp haline gelir. Algoritma zamanla bu davranışı referans alır. Yani aslında sen Yandex’i kullanmıyorsun, sen onu şekillendiriyorsun. Bu da yeni bir sıralama kıstasını senin belirlemen anlamına gelir.

Göz Kırpmayan Algoritmalar Arasında İnsan Gibi Görünmek

Bu yazıdaki her madde, sadece SEO uzmanları için değil, sistemin içini deşmek isteyenler için yazıldı. Yandex’in sıralama dinamikleri halen birçok kişi için bir kara kutu. Ama sen artık o kutunun içindeki mekanizmaların nasıl çalıştığını, hatta nasıl şaşırtıldığını biliyorsun.

Artık mesele sıralama değil. Mesele, algoritmaya insanmış gibi davranmayı öğretmek. O zaman sıralama da, güven puanı da senin olur. Ama dikkat: Bu bilgiler sıradan değildir. Kullanırsan yersin. Kullanmazsan, biri kullanıp senin önüne geçer.