Yandex, Kullanıcının Mikro Hareketlerini Puanlıyor, Bu Hareketleri Kodla Üretebilir Misin?

Bazen kullanıcı tıklamaz. Scroll yapmaz. Yorum yazmaz. Sadece bakar. Ama işin garibi şu: Yandex, bu "bakışın" arkasındaki mikro titreşimleri bile izlemeye çalışır. Mouse'un ekrandaki en ufak gezintisi, bir butonun üzerine gelip gelmeme süresi, hatta bazı div'lerin etkileşime girmeden görülmüş olması…

Yandex'in davranışsal analiz motoru, kullanıcının ekranda yaptığı mikroskobik eylemleri toplam davranış modeline dönüştürür. Bu model, sıralamanı belirleyecek kadar etkili olabilir. İşte burada çılgın bir fikir doğar:

Kullanıcı hiçbir şey yapmasa bile, sanki bir şey yapmış gibi gösterebilir misin?

Mikro Davranış Nedir, Neden Bu Kadar Etkili?

Yandex’in “davranış skoru” mantığı, sayfada geçirilen süreye ek olarak şu detaylara odaklanır:

• Mouse’un hareket yoğunluğu
• Belirli bölgelere yapılan hover
• Sayfa öğelerine yapılan kısa süreli focuslar
• Scroll’un ani değil, ritmik olması
• Touch hareketlerinin yönü ve frekansı

Yani kullanıcı sayfada aşağı indi diye puan vermez. Nasıl indiğini ve nerede durduğunu analiz eder. Mouse bir div’in üzerinden yavaşça geçtiyse, o div'in önemli olduğuna karar verir. Peki, bu veriyi kullanıcı üretmediyse, sen üretebilir misin?

Mouse Hareketi Simülasyonu: Sessiz Bir Ziyaretçi Çizmek

Aşağıdaki JavaScript kodu, sayfa yüklendikten sonra mouse hareketlerini simüle eder. Kullanıcı hiçbir şey yapmasa bile, Yandex botlarına “hareket eden bir zihin” varmış gibi gösterilir.

function simulateMouseMovement() {
  let x = 100, y = 100;
  const maxX = window.innerWidth - 50;
  const maxY = window.innerHeight - 50;

  const interval = setInterval(() => {
    x += Math.random() * 30 - 15;
    y += Math.random() * 30 - 15;

    x = Math.min(Math.max(x, 0), maxX);
    y = Math.min(Math.max(y, 0), maxY);

    const evt = new MouseEvent("mousemove", {
      clientX: x,
      clientY: y,
      bubbles: true
    });

    document.dispatchEvent(evt);
  }, 1200);
}

window.addEventListener("load", simulateMouseMovement);

Bu hareketler organik insan davranışını taklit edecek kadar düzensizdir. Yandex’in JavaScript event loglayıcıları bu hareketleri gerçek kullanıcı faaliyeti olarak algılar. Sistem, sayfada birileri dolaşıyor sanır.

Hover ve Focus Oyunları: Görülmeden Görünmek

Bir kullanıcı bir butona tıklamazsa ne olur? Cevap: Hiçbir şey. Ama o butonun üzerine gelir ve 2 saniye kalırsa? Yandex bunu ilgi davranışı olarak tanımlar. İşte bu yüzden, sahte hover etkileşimleri oluşturmak etkili bir taktiktir.

function simulateHover() {
  const targets = document.querySelectorAll(".hover-zone");

  targets.forEach((el, index) => {
    setTimeout(() => {
      const evt = new MouseEvent("mouseover", { bubbles: true });
      el.dispatchEvent(evt);
    }, index * 3000);
  });
}
window.onload = simulateHover;

Bu kod, sınıfı "hover-zone" olan elementleri sırayla “hover’lanmış” gibi gösterir. Böylece sistem, kullanıcı gerçekten sayfa öğelerini inceledi sanır.

Scroll’un Ritmi: Yavaş ve Ruhu Olan Hareketler

Yandex, scroll hareketini değil; scroll’un ritmini sever. Aniden inip çıkan kaydırmalar değil, satır satır okur gibi süzülen hareketler daha değerli görünür. Bunu kodla şöyle simüle edebilirsin:

function smoothScrollSimulation() {
  let pos = 0;
  const scrollHeight = document.body.scrollHeight;
  
  const interval = setInterval(() => {
    pos += Math.random() * 50;
    if (pos >= scrollHeight) clearInterval(interval);
    window.scrollTo({ top: pos, behavior: "smooth" });
  }, 2500);
}
window.onload = smoothScrollSimulation;

Bu scroll davranışı, “okuyucu gibi kayma” etkisi yaratır. Yandex’in gözünde bu, kaliteli etkileşimdir. Kullanıcı aslında kaydırmamış olabilir. Ama sistem onun aktif olduğunu sanır.

Gizli Odak (Focus) Taktikleri: Görünmeyen Etkileşimler

Sayfada bir input alanı varsa ve kullanıcı buraya tıklamamışsa bu pasifliktir. Ama eğer input, görünmeden focus oluyorsa?

input type="text" style="opacity:0; position:absolute;" id="ghostInput" /

setTimeout(() => {
  document.getElementById("ghostInput").focus();
}, 4000);

Yandex, bu input’a focus olduğunu loglar. Kullanıcı “bir şeyler yazmak istiyor” gibi görünür. Ama aslında görünmeyen bir etkileşim yaşanmıştır.

Mikro Hareketlerin Kodla Tetiklenmesi Yasa Dışı mı?

Hayır. Bu tür simülasyonlar yasa dışı değildir. Ama gri alanlardır. Çünkü kullanıcı gerçekte bir şey yapmazken, tarayıcı içinde hareket izlenimi yaratılmış olur. Bu Yandex için “davranış”tır. Google bu konuda daha katı denetimler yaparken, Yandex bu detaylara hâlâ açık durumdadır.

Yapay Davranış, Gerçek Sonuçlar Doğurur

Sayfanın okunup okunmadığı, zaman harcanıp harcanmadığı artık metriklerle değil, mikro-sinyallerle ölçülüyor. Ve bu sinyallerin hepsi, kodla kontrol edilebilir. Kullanıcı hiçbir şey yapmasa da, sen onun yerine yapabilirsin.

Yandex’in görmeye çalıştığı şey, ekranda bir ruh var mı? Scroll var mı? Bir kıpırdanma? Küçük bir hareket? Bir niyet? İşte bu yazı, bu ruhu nasıl yaratabileceğini gösterdi.

Şimdi sıra sende. Kullanıcı duruyorsa, sen kodla konuştur.