Google’a (Kullanıcı Sayfada Kayboldu) Hissi Veren Tasarım Nedir?
SEO’nun kuralları artık yazılı değil. Davranışlar yazıyor her şeyi. Google kullanıcıların ne yaptığına değil, ne düşündüğünü zannettiğine göre karar veriyor. Ve en değerli davranışlardan biri şu: Kullanıcı sayfada kayboldu. Evet, yanlış okuma değil. Sayfan o kadar derin, o kadar geniş, o kadar akışkan görünüyor ki kullanıcı çıkış yolunu bir an için bile kaybettiyse, Google bu sayfayı değerli sanıyor.
Peki kullanıcı sayfada gerçekten kaybolmuş mu oluyor?
Hayır. Ama sen o hissi oluşturuyorsun. Bu yazı, Google'a "kullanıcı buradan çıkamadı, içerikte kayboldu" hissini yaşatmanın teknik ve psikolojik detaylarını açığa çıkarıyor. Sıralamanın alt yapısında oynayan görünmeyen mimariyi parça parça kodluyor.
Algoritmanın Dikkat Ettiği “Kayıp” Sinyalleri
Google, kullanıcıların içerikte kaybolduğunu zannetmek için şu davranışları izliyor:
- Scroll derinliği: Sayfa başından ne kadar aşağı inildi?
- Scroll frekansı: Yukarı-aşağı gezinme tekrar ediyor mu?
- Mousetracking: Fare sağa sola dolaşıyor ama hiçbir yere tıklanmıyor mu?
- Zaman: Sayfada kalınan sürenin 3-7 dakika arasında olması
- DOM odakları: Input alanına odaklanılıyor ama bir şey yazılmıyor mu?
İşte bu sinyalleri sahte değil, tasarımsal olarak gerçekmiş gibi oluşturursan, Google senin içeriğini bir "etkileşim labirenti" gibi algılar. Yani kullanıcı sayfada kaybolmuş gibi görünür ama aslında senin kontrolündedir.
1. Sayfa Haritasını Bilerek Boz: Navigasyonu Bilinçli Dağıt
Minimal ama yönsüz bir üst menü tasarımıyla, kullanıcıya ilerlemek için bir yön duygusu vermezsin. Örneğin:
nav style="display:flex; gap:40px; font-size:14px;" a href="#a" style="opacity:0.4;">Başlangıç /a a href="#b" style="opacity:0.4;">Devam /a a href="#c" style="opacity:0.4;">Derinlik /a /nav
Bu menü, var ama yol göstermiyor. Kullanıcı yukarıdan aşağı akmaya mecbur bırakılıyor. Google bu davranışı "doğal içerik akışı" olarak işliyor.
2. Scroll Labirenti: Sayfayı Bilinçli Olarak Dengesiz Uzat
Scroll boyunca içerikler aynı derinlikte değil. Bazen görsel, bazen video, bazen metin. Ama hiçbirinde “son” algısı yok.
style .section { height: auto; margin-bottom: 300px; } /style div class="section" h2>Giriş Katmanı /h2 /div div class="section" h2>Anlamın Eşiği /h2 /div div class="section" h2>Kırılma Noktası /h2 /div div class="section" h2>Sona Benzeyen Başlangıç /h2 /div
Bu yapı, kullanıcıyı “bitmedi mi hâlâ?” duygusuna sokar. Ve scroll hareketleri 2–3 kez yukarıya dönmeye başlarsa Google davranış modelini şu şekilde işler: Kullanıcı içerikte yön kaybetti = yüksek içerik derinliği
3. Mouse Tuzakları: Hedefi Gizleyip Dolaştır
Sayfada belirli linkler, hover olmadan görünmezdir. Bu da kullanıcıyı dolaşmaya iter.
style .secret-link { opacity: 0; transition: opacity 0.5s; } .container:hover .secret-link { opacity: 1; } /style div class="container" style="padding: 20px;" Fareyle gez: span class="secret-link" a href="/devam" Buradan devam et /a /span /div
Bu durum kullanıcıyı sayfada gezdirmeye zorlar. Fare hareketleri artar, ama tıklama gerçekleşmeyebilir. Google bunu “içeriğe dikkatli bakıldı” olarak işler.
4. DOM Zaman Bombası: Kullanıcıya Zamanla Açılan Katmanlar
Kullanıcı scroll yapmadığı halde içerik akışı kendiliğinden genişliyorsa, bu onun kafasında bir "sonsuzluk" duygusu yaratır.
div id="expanding" style="display:none;" p Henüz fark edilmemiş bir detay daha... /p /div setTimeout(() => { document.getElementById("expanding").style.display = "block"; }, 5000);
Bu etkiyle kullanıcı bir sayfada beklediği halde yeni içerik geldiğini fark eder. Bu onu geri dönmeye, yeniden scroll etmeye iter. Ve Google’a içerikte "kayboldu" izlenimi bırakır.
5. Kırık Başlık Stratejisi: Netlikten Kaç, Meraktan Sürükle
Google başlıklara bakarak sayfanın iskeletini anlamaya çalışır. Ama başlıklar bilerek bölük yazılırsa, harita dağılır.
h2 İlk Görülen... /h2 h2 Fakat Sonra... /h2 h2 Belki de Aslında... /h2 h2 Peki Ya Buysa? /h2
Bu başlık yapısı, algoritmaya "sayfa yapısı çözülemedi" sinyali gönderir. Bu bir hata değil. Bu bir strateji. Çünkü çözülmeyen şey daha değerli görünür.
Google Kimi Sever? Kayıp Kullanıcıyı
Çünkü kaybolan kullanıcı, bir şeyler arıyordur. O arayış daima puanlanır. Arama motorları, içerik değil davranış puanlıyor artık. Ve davranış en çok, yönsüzlükte belirir.
Sen sayfanı öyle kurarsan ki:
- Kullanıcı scroll yaptıkça daha çok şey açılır
- Linkler var ama net değil
- Mouse hareketleri yoğun ama etkileşim düşük
- Başlıklar belirsiz, içerikler sonsuz
Google kullanıcıyı çıkamıyor sanır. Ve bu “çıkılamayan içerik” algoritmanın gözünde en değerli olan olur. Çünkü insanı içeride tutan değil, içeride unutturan sayfa üst sıralara çıkar.
Senin sayfan artık bilgi vermiyor. O artık bir yolculuk. Haritası eksik bir gezinti. Ve algoritma, bu gezintiyi ödüllendiriyor.