Scroll Olmasa Bile Sayfa Geziliyor Gibi Hissiyat Nasýl Yapýlýr?

Bazý ziyaretçiler bir sayfada tek bir piksel bile kaydýrmaz. Ama arama motoru bu kullanýcýyý "etkileþimsiz" olarak mý algýlar? Hayýr. Çünkü sayfa, sadece fiziksel hareketlerle deðil, psikolojik izlenimlerle de ölçülür. Bu yüzden iþin sýrrý þu soruda gizli:

Bir sayfada gerçekten geziliyor mu, yoksa geziliyormuþ gibi mi davranýlýyor?

Bu yazý, scroll hareketi yokken bile ziyaretçiyi sanki sayfa içinde dolaþýyormuþ gibi hissettiren, algoritmalarý kandýrmayan ama kandýrýlmýþ gibi davranmalarýný saðlayan bir illüzyon mühendisliðini anlatýyor. Burada scroll deðil, algý yönetimi çalýþýr. Ve oyun çok daha derindir.

1. Görsel Perspektifin Deðiþimi: Sahte Hareket Algýsý

Ýnsan beyni hareketi sadece fiziksel deðiþimle deðil, görsel farklýlýk ile de algýlar. Bunu þu yöntemle kullanabilirsin: Sayfayý scroll ettirmeden, kullanýcýnýn gözünün gördüðü alaný deðiþtir.

let index = 0;
const bolumler = document.querySelectorAll('.bolum');
setInterval(() => {
  bolumler.forEach((b, i) => {
    b.style.display = i === index % bolumler.length ? 'block' : 'none';
  });
  index++;
}, 5000); // her 5 saniyede bir bölümü deðiþtir

Bu teknikle kullanýcý scroll yapmaz ama sayfa sürekli deðiþiyormuþ gibi görünür. Bu algý, hem kullanýcýyý hem de botlarý þaþýrtacak düzeydedir.

2. Scroll Barý Sabitken Ýçeriði Hareket Ettir

Bir baþka psikolojik taktik ise sayfa scrollbar’ýný sabit tutarken içerikte geçiþ yapmaktýr. Scroll yok ama deðiþim var. Böylece kullanýcý yerinde duruyor gibi hissederken aslýnda içerik “akýyor”.

window.addEventListener('DOMContentLoaded', () => {
  const container = document.querySelector('.icerik-alani');
  let offset = 0;
  setInterval(() => {
    offset -= 100;
    container.style.transform = `translateY(${offset}px)`;
  }, 4000);
});

Bunu dikkatli yap. Aksi halde kullanýcý bunu "bozukluk" gibi algýlar. Aslýnda bu, algoritmalarýn etkileþim zannetmesini saðlayan bir koreografi.

3. Zaman Temelli Deðiþen Bloklar: Scroll Hissi Olmadan Derinlik

Sayfaya gelen kullanýcý hiç kaydýrmasa bile, içerik zamanla deðiþirse, sistem onu aktif gibi algýlar. Aþaðýdaki yapý bu iþi yapar:

const alanlar = document.querySelectorAll('.dinamik-alan');
let sayac = 0;
setInterval(() => {
  alanlar.forEach(a => a.classList.remove('aktif'));
  alanlar[sayac % alanlar.length].classList.add('aktif');
  sayac++;
}, 7000);

Bu sayede sayfa sabit görünse de içerik katmanlarý arasýnda bir geçiþ hissi oluþur. Scroll yapýlmadýðý halde, sayfa yaþar gibi görünür.

4. Görünmez Scroll: Sayfa Hareket Etmiyor Ama Derinlik Var

Scroll barý hareket ettirmek yerine, arka plan elementleri scroll ediliyor gibi gösterebilirsin. Yani üstteki metin sabit, ama sayfa arkasýnda bir hareket var.

@keyframes arkaScroll {
  0% { background-position-y: 0; }
  100% { background-position-y: 1000px; }
}

html {
  background-image: url('/arka.jpg');
  animation: arkaScroll 30s linear infinite;
}

Bu sayede kullanýcý bir yere gitmiyor, ama gitmiþ gibi hissediyor. Google bu hissiyatý ölçemez ama kullanýcýnýn kaldýðý süre uzarsa, etkisi büyük olur.

5. Scroll Ýzlenimi Yaratmak Ýçin Sahte Scroll Göstergesi

Scroll çubuðu hareket etmiyor olabilir ama sen ekranda ilerleme göstergesi gösterebilirsin. Bu da algýyý manipüle eder.

let ilerleme = 0;
setInterval(() => {
  ilerleme += 10;
  document.querySelector('.ilerleme-bar').style.width = ilerleme + '%';
}, 2000);

Böylece kullanýcý scroll yapmasa bile “sayfanýn ilerlediði” hissine kapýlýr. Bu, zaman algýsý ile oynayan, kullanýcýyý psikolojik olarak baðlayan bir manipülasyon tekniðidir.

6. Zamanlama ile Hareket Algýsý: Scroll Yok, Hareket Var

Ýnsanýn hareket algýsý çok basittir: Önceki ile þimdiki arasýndaki fark. Bu yüzden küçük görsel öðeleri, örneðin ikonlarý, linkleri ya da butonlarý zamanla deðiþtirirsen, sanki sayfa sürekli deðiþiyormuþ gibi algýlanýr.

setInterval(() => {
  const secimler = ['#buton1', '#buton2', '#buton3'];
  const rastgele = secimler[Math.floor(Math.random() * secimler.length)];
  document.querySelector(rastgele).classList.add('parlak');
  setTimeout(() => {
    document.querySelector(rastgele).classList.remove('parlak');
  }, 1200);
}, 3000);

Scroll yok. Ama her þey hareket ediyor gibi. Ve bu his, Google'ýn da gözünden kaçmaz.

7. “Kaydýrmadan Gezinen” Kullanýcý Simülasyonu

Gerçek kullanýcý, scroll yerine butonlarla da sayfayý gezebilir. Bu yüzden kullanýcýya scroll yapmak yerine, "sonraki içerik" butonlarýyla katmanlar arasý geçiþ yaptýrmak, scroll algýsýný güçlendirir.

Böyle bir sistemde kullanýcý farkýnda olmadan etkileþim saðlar, scroll yapmasa bile sayfanýn baþka bir bölümüne ulaþmýþ olur. Bu da sayfanýn “gezilmiþ” gibi görünmesine neden olur.

Finale Doðru: Görünmeyen Gezinti, Gerçek Sinyal

Bir kullanýcý fiziksel olarak scroll etmedi diye, sayfayý gezmemiþ sayýlmaz. Görsel geçiþler, zamanla deðiþen içerikler, sahte scroll barlar, etkileþim hissi veren animasyonlar... Bunlarýn hepsi scroll yerine geçebilecek davranýþlardýr.

Ve en önemlisi þu: Google scroll’un kendisini deðil, scroll’un etkisini ölçer. Yani sayfa içi gezintiyi saðlayan her yapý, scroll yerine çalýþýr.

Bu yazýyý bitirirken, þu cümleyi unutma:

Hareket, sadece parmakla deðil; akýlla da yaratýlýr.