Sosyal Medyada Patlamasý Beklenip Sessizce Gömülen Platformlar
Bir zamanlar onlar için “Yeni Facebook olacak”, “TikTok’un katili geliyor!”, “Bu platform devrim yaratacak” dendi. Launch partileri yapýldý, yatýrým haberleri yayýldý, YouTuber’lar sponsorlu videolar çekti. Ama sonra ne oldu?
Hiçbir þey. Gömüldüler. Sessizce. Hiçbir kýrmýzý alarm çalmadan. Duyurusuz, vedasýz, çoðu zaman fark edilmeden.
Ve biz bugün bu sessizliðin derinliklerine iniyoruz. Týkýrtýsýz batan gemilerin enkazýna… Orada sadece boþ veritabanlarý deðil, büyük fikirlerin, dev hayallerin ve doðru zamanda yanlýþ stratejilerin kalýntýlarý yatýyor.
Sanal Mezarlar: Kullanýcý Sayýsý Olmayan Krallýklar
Sosyal medya platformlarýnýn bir kaderi vardýr: Ya gürültüyle gelir ya sessizlikle yok olur. Ama gürültüyle gelenlerin bile sessizce yok olduðu garip bir kategori var. Hakkýnda konuþuldu, haberleþtirildi, yatýrým aldý… ama sonra bir daha hiç konuþulmadý.
Platform | Ýddia Edilen Özellik | Gerçek Sebep |
---|---|---|
Ello | Reklamsýz, minimalist Facebook | Kullanýcýlar sadelik deðil, dikkat istiyordu |
Peach | Yeni nesil statü güncellemeleri | Kimse o kadar yaratýcý olmak istemedi |
Vero | Reklamsýz ve algoritmasýz Instagram | “Doðal etkileþim” bir mit çýktý |
Clubhouse | Sesli devrim | Ýnsanlar baþkalarýnýn sesini sürekli dinlemek istemiyor |
“Sosyal” Sanýlan Ama Aslýnda Yalnýz Olanlar
Bu platformlarýn ortak bir yanýlgýsý vardý: Ýnsanlar yeni bir yere geçmeye heveslidir, sanýldý. Oysa gerçek þuydu: Ýnsanlar yalnýz kalmaktan korkar.
Yeni bir sosyal medya platformuna katýldýðýnda, seni orada bekleyen kimse yoksa, ne kadar iyi tasarlanmýþ olursa olsun orasý bir boþluktur. Sosyallik, toplulukla birlikte göç edince olur. Bireysel olarak bir platforma katýlmak, terk edilmiþ bir alýþveriþ merkezine adým atmaya benzer.
Algoritma Yokluðu: Adalet mi, Sessizlik mi?
Çok duyulan sloganlardan biri þuydu: “Bizde algoritma yok, herkes eþit!”
Kulaða muazzam geliyor deðil mi? Eþitlik, adalet, fýrsat… ama gerçek þu:
Algoritma yoksa kimse görünmez. Ýnsanlar içerik üretir ama hiç etkileþim almaz. Çünkü kimse görmez. Ve bu görülmeme duygusu, platformlarý hýzla terk ettirir.
Yani algoritma þeytani deðildir. O olmadan kalabalýklar sessizleþir.
Fikir Harika, Ama Kullaným Yorucu
Bazý platformlar, o kadar özgün, o kadar yaratýcýydý ki… kullanýcýlar içeri girdiðinde ne yapacaðýný bilemedi.
Çünkü insan alýþkanlýk ister. Yenilik, sadece tanýdýk bir format içinde olduðunda kabul görür. Aksi hâlde zihin onu “bana göre deðil” diye etiketleyip dýþarý atar.
Vero gibi uygulamalar, filtresiz paylaþým deneyimi vaat etti ama kullanýcýlar yönlendirme olmayýnca kaybolmuþ hissetti. Clubhouse, herkesin moderatör gibi davranmasýný bekledi ama çoðu kiþi sadece dinlemek istiyordu. Peach, içerik üretme yaratýcýlýðýný kullanýcýdan istedi ama kullanýcý zaten otobüste giderken vakit öldürmek istiyordu.
Kopya Deðil, Klon Sorunu
Yeni platformlarýn bir kýsmý, mevcut sosyal medya devlerini yeniden icat etmeye çalýþtý. Ama farklýlýk, estetik detaylarda deðil; alýþkanlýðý dönüþtürme gücünde olur.
Vero, Instagram’ýn klonu gibi görünüyordu. Ello, Facebook’un “hipster” haliydi. Kullanýcý gözünde bu farklýlýklar çaba gerektiren dekorasyonlar gibi algýlandý, özgünlük deðil.
Sonuç: “Madem aynýsý, neden yenisini öðreneyim?”
En Sessiz Ölüm: Platformdan Ziyade Ruh Kaybý
Aslýnda bu platformlar kod olarak hâlâ yaþýyor olabilir. Sunucularý çalýþýyor, uygulamalarý App Store’da indirilebiliyor. Ama ruhlarý yok.
Çünkü bir sosyal medya platformu, teknik bir yazýlým deðil, kitlesel bir duygu deneyimidir. Ve o duygu yoksa, sistem çalýþsa da hayat durur.
Unutulanlar Arasýnda Gezinirken
Bugün bu platformlarýn ismini anan bile yok. Bazýlarýnýn sosyal medya hesaplarý bile son 2 yýldýr sessiz. Web siteleri hâlâ online ama arayüzleri zamanla donmuþ, birer dijital heykel gibi duruyorlar.
Bu platformlar bize bir þey öðretiyor:
Sosyal medya sadece bir yazýlým deðil; bir göç, bir alýþkanlýk, bir aidiyet, bir görünme arzusudur.
Ve görünmeden yaþayan hiçbir platform uzun süre dayanamaz.