Geliştiricisi Sıkılınca Ölen Projelerin Sessiz Cenazesi

Bir sabah, GitHub’daki son commit’in üzerinden 437 gün geçtiğini fark ettin mi hiç?

Bir zamanlar yıldızlar yağıyordu. Issues bölümünde heyecan vardı. İnsanlar “Harika iş!” yazıyordu. Ve sonra... Hiçlik.

Ne bir açıklama, ne bir kapanış mesajı, ne bir veda... Kodlar orada kaldı, yıldızlar paslandı, forumlar sessizleşti.

Çünkü o proje, geliştiricisinin canı sıkıldığı gün ölmüştü.

1. Sıkılmak, Dijital Projelerin Görünmeyen Kıyameti

Geleneksel dünyada bir iş kurarsın, işçi alırsın, vergi verirsin, borca girersin. Bu, kolay kolay terk edilecek bir şey değildir.

Ama dijital dünyada bir yazılım projesi, tek bir kahveyle başlar. Ve sadece bir ruh hâliyle sona erer.

“Artık uğraşmak istemiyorum.”

İşte bu kadar. Ve kimse, bir yazılımcının sıkılmasını durduramaz. Çünkü o sıkıntı, yorgunluk gibi değildir. Yorgunluk geçer. Sıkılmak… sistemik bir tükeniştir.

2. Neden Sıkılırlar?

Sanılanın aksine, kod yazmak teknik bir mesele değildir sadece. Kodun arkasında hayal, tutku, öfke, merak vardır. Ama bazı şeyler bu hayalleri boğar:

Geliştiriciyi Tüketen Sebep	Proje Üzerindeki Etkisi
Kullanıcıdan hiç geri dönüş gelmemesi	“Kimse umursamıyor galiba…” duygusu
Sürekli hata bildiren ama katkı sunmayan kitle	Geliştiricinin motivasyonunu kırar
“Şunu da yap” baskıları	Gönüllü iş, angarya gibi hissettirmeye başlar
Yeni bir parlak fikir	Eski proje gözden düşer, terk edilir

3. Bitmeyen Projeler Mezarlığı

GitHub'da bazı depolar vardır. README’si mükemmeldir. Kodlar temizdir. İlk bakışta, canlı gibidir.

Ama yıldızların altına inince... Son katkı 2 yıl öncedendir. Bir issue hâlâ cevap bekliyordur. PR’lar kapanmamıştır. Sessiz bir dijital cenaze alanıdır orası.

4. Neden Kimse Devam Ettirmez?

Bazen proje açık kaynaklıdır. Kod ortadadır. Ama kimse sahiplenmez. Çünkü:

• Proje sahibinin vizyonu başkadır, anlamak zordur
• Dökümantasyon yoktur, giren kaybolur
• “Bu onun projesi, ben karışmayayım” düşüncesi hâkimdir

Böylece... Hiç kimse, ölen projeyi mezardan kaldırmaz. Ve harika bir fikir, “sıkıldım” kelimesiyle tarihe gömülür.

5. Sessiz Çöküşlerin Anatomisi

Bir geliştirici sıkılırken hiçbir şey söylemez. Duyuru yapmaz. Proje kapanmaz. Ama birkaç küçük işaret kalır:

• Readme güncellenmez
• Yeni sürüm çıkarılmaz
• Telegram grubu sessizleşir
• Web sitesi SSL hatası verir

Bunlar, dijital evrenin çan sesleridir. Bir proje daha ölmüştür. Ama kimse mezarına çiçek bırakmaz.

6. Geliştiricinin İç Monologu

“İnsanlar faydalansın diye yaptım. Ama sadece kullanıp gittiler. Ne teşekkür eden oldu, ne destekleyen. Belki de bu iş sadece bana anlamlıydı. Artık ilgilenmeyeceğim. Yeni bir şey deneyeceğim.”

Ve böylece... Bir fikir daha, bir anının içinde kaybolur.

7. Yazılımcı Sıkılınca, Proje Neden Ölüyor?

Çünkü sistemleşmemiş her proje, kişiye bağlıdır. Kişi yorulursa, sistem de çöker. Geliştirici sıkılırsa, kimse onu durduramaz.

Bu yüzden her yazılım projesi, sürdürülebilirlik planıyla doğmalı. Bir topluluk, bir finansal plan, bir yedek ekip gerek.

Yoksa... Her kod satırı, geliştiricinin ruh hâline mahkûm kalır.

Kod Bitmez, İnsan Biter

Bir projenin satırlarında sıkılmış bir ruh yatıyorsa, o proje güncellenmez. Desteklenmez. Sadece unutulur.